In de volksmond stond hij bekend als "Patrijs" — een naam die een mengeling van respect en mysterie opriep. Hermanus Maurits Van Bont, geboren op 6 maart 1914, was een man met een kleurrijk en enigszins roekeloos verleden. Zijn leven eindigde abrupt in juli 1972, maar de exacte datum blijft een raadsel. Hij werd pas dagen later gevonden door René Clottemans, beter bekend als Neken Clot. Tegen die tijd had de natuur haar werk al gedaan; Patrijs verkeerde in een vergevorderde staat van ontbinding.

Patrijs was een metselaar van beroep en werkte in Brussel bij een aannemer die gespecialiseerd was in hoogbouw. Maar dat was slechts het begin van zijn verhaal. Tijdens de oorlogsjaren bleek hij een handige smokkelaar die alles en nog wat over de grens wist te krijgen. Zijn zaken bloeiden, mede dankzij de Duitsers, met wie hij even vlot zakendeed als dat hij ze misleidde. Het was een kat-en-muisspel waarin hij telkens een stap voor leek te zijn.

Hoewel zijn reputatie als smokkelaar hem tot een controversieel figuur maakte, toonde Patrijs ook een andere kant van zichzelf. Toen er plannen werden gesmeed om een kleuterschool te bouwen, kwam men erachter dat het bouwperceel te klein was. Patrijs, die het stuk grond ernaast bezat, besloot een deel van zijn eigendom te schenken. Dankzij zijn gulheid kon het schooltje toch worden gerealiseerd — een daad die tot op de dag van vandaag herinnerd wordt.

Patrijs bezat meer eigendommen, waaronder een huis op de hoek van de Herststraat en de Kapelleweg. Dat oude huis werd later gesloopt om plaats te maken voor een nieuwbouw, gerealiseerd door Amedeus Pitteurs en Malvina Geeroms. Tragisch genoeg overleed Amedeus slechts een jaar later, op 29 augustus 1971, tijdens een motorcrosswedstrijd in Kester.

Een van de meest opvallende kenmerken van Patrijs was zijn liefde voor het land. Hij bezat veel grond in Kattem en zorgde daar met toewijding voor. Zijn trouwe metgezel was een Holder-motorcultivator (zie foto), waarvan tot op heden de originele handleiding (zie foto) bewaard is gebleven. Het beeld van Patrijs, turend over zijn velden en manoeuvrerend met zijn Holder, staat nog altijd in het collectieve geheugen van degenen die hem gekend hebben.

Patrijs was een man van tegenstellingen: smokkelaar en filantroop, zakenman en landbouwer. Zijn verhaal is dat van een complexe, eigenzinnige ziel die diepe sporen naliet in het leven van anderen — een man die, zelfs na zijn dood, een blijvende indruk achterliet.

Geschreven door Ronny Geeroms

Hermanus Van Bont alias Patrijs

Foto’s van archief Team Kattoem